Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 23/2024/NQ-HĐND ngày 19/11/2024 quy định về việc thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố; thuộc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc thành phố Hà Nội (Thực hiện điểm c, điểm d khoản 4 Điều 9 Luật Thủ đô)

Nghị quyết số 23/2024/NQ-HĐND quy định  về nguyên tắc, thẩm quyền, điều kiện, trình tự, thủ tục thành lập, tổ chức lại, giải thể đối với cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội; cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc thành phố Hà Nội (sau đây gọi là Ủy ban nhân dân cấp huyện) chưa được quy định hoặc khác với quy định trong văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên.

Nguyên tắc của việc thành lập, tổ chức lại, giải thể

Theo Nghị quyết số 23/2024/NQ-HĐND, việc thành lập, tổ chức lại, giải thể phải bảo đảm thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân Thành phố, Ủy ban nhân dân cấp huyện; tính thống nhất về quản lý ngành, lĩnh vực công tác.

Không chồng chéo với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác.

Bảo đảm mục tiêu cải cách hành chính nhà nước, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hợp lý, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả; chỉ thành lập trong trường hợp thật sự cần thiết do yêu cầu thực tiễn.

Bảo đảm điều kiện, trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo quy định.

Bảo đảm thực hiện đúng điểm c, điểm d khoản 4 Điều 9 Luật Thủ đô năm 2024.

(Điểm c, điểm d khoản 4 Điều 9 Luật Thủ đô năm 2024 quy định:

c) Quyết định việc thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố chưa được quy định hoặc khác với quy định trong văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên; quyết định thay đổi tên gọi, điều chỉnh chức năng của các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính hiện có.

Việc thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố phải bảo đảm phù hợp yêu cầu về mục tiêu, nhiệm vụ quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực; không chồng chéo với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác; bảo đảm mục tiêu cải cách hành chính nhà nước, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hợp lý, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Trường hợp thành lập thêm cơ quan thì phải bảo đảm tổng số cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố không vượt quá 15% khung số lượng do Chính phủ quy định;

d) Quy định về việc thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc Thành phố chưa được quy định hoặc khác với quy định trong văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên trên cơ sở điều chỉnh chức năng của các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính hiện có, bảo đảm không chồng chéo với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác và mục tiêu cải cách hành chính nhà nước, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hợp lý, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Trường hợp thành lập thêm cơ quan thì phải bảo đảm tổng số cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc Thành phố không vượt quá 10% khung số lượng do Chính phủ quy định)

Điều kiện thành lập, tổ chức lại, giải thể

Theo Nghị quyết số 23/2024/NQ-HĐND, Cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác được thành lập khi đáp ứng đủ các điều kiện: Có cơ sở chính trị, pháp lý và nhu cầu thực tiễn; Có phạm vi, đối tượng quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực; Loại hình và quy mô cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác được thành lập phải phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức.

Cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác được tổ chức lại trong các trường hợp: Có sự điều chỉnh về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, phạm vi, đối tượng quản lý theo quy định của cơ quan hoặc người có thẩm quyền; Hoạt động không hiệu quả theo đánh giá của cơ quan có thẩm quyền quản lý.

Việc tổ chức lại để hình thành cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính mới phải đáp ứng các điều kiện thành lập cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác theo quy định nêu trên.

Cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác được giải thể trong trường hợp tổ chức đó không còn chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, đối tượng quản lý.

Nghị quyết số 23/2024/NQ-HĐND còn quy định rõ thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác; trình tự, thủ tục thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND Thành phố và UBND cấp huyện.

Nghị quyết số 23/2024/NQ-HĐND có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2025

Phạm Thùy Dương