Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 27/2024/NQ-HĐND ngày 19/11/2024 quy định việc nhượng quyền khai thác, quản lý công trình kiến trúc có giá trị và công trình, hạng mục công trình hạ tầng văn hóa, thể thao thuộc phạm vi quản lý của thành phố Hà Nội (thực hiện điểm a, b khoản 4 Điều 41 Luật Thủ đô).

Nguyên tắc nhượng quyền khai thác, quản lý.

Nghị quyết số 27/2024/NQ-HĐND quy định việc nhượng quyền khai thác, quản lý phải bảo đảm các nguyên tắc sau:

- Việc nhượng quyền khai thác, quản lý chỉ được thực hiện đối với công trình, hạng mục công trình là tài sản công do cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của Thành phố được giao quản lý, sử dụng và thuộc danh mục công trình, hạng mục công trình được nhượng quyền khai thác, quản lý. Trường hợp chỉ nhượng quyền khai thác, quản lý hạng mục công trình thì phải bảo đảm không làm ảnh hưởng đến việc quản lý, sử dụng và khai thác đối với phần còn lại của công trình.

- Công trình, hạng mục công trình khi thực hiện nhượng quyền khai thác, quản lý được sử dụng đúng công năng tài sản, đúng mục đích sử dụng, khai thác công trình, hạng mục công trình khi nhượng quyền khai thác, quản lý theo Phương án được người có thẩm quyền phê duyệt.

- Việc nhượng quyền khai thác, quản lý phải được thực hiện theo cơ chế thị trường, đảm bảo công khai, minh bạch, phải được giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán. Mọi hành vi vi phạm pháp luật phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

- Việc nhượng quyền khai thác, quản lý được thực hiện liên tục trong toàn bộ thời gian thực hiện nhượng quyền khai thác, quản lý.

- Nhà nước không cấp kinh phí duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa đối với công trình, hạng mục công trình từ thời điểm ký kết cho đến khi kết thúc hợp đồng nhượng quyền khai thác, quản lý.

- Bảo đảm kết hợp hài hòa lợi ích của Nhà nước, lợi ích của cộng đồng, quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Điều kiện nhượng quyền khai thác, quản lý

Theo Nghị quyết số 27/2024/NQ-HĐND, điều kiện nhượng quyền khai thác, quản lý như sau:

- Phải có Phương án nhượng quyền khai thác, quản lý công trình, hạng mục công trình được người có thẩm quyền theo quy định tại Nghị quyết này phê duyệt.

- Việc nhượng quyền khai thác, quản lý không làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, chức năng, nhiệm vụ được giao của cơ quan, tổ chức, đơn vị.

- Công trình, hạng mục công trình nhượng quyền khai thác, quản lý phải đảm bảo không trong thời gian sử dụng vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết hoặc khai thác theo các phương thức khác quy định tại pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công và pháp luật liên quan.

- Việc nhượng quyền khai thác, quản lý phải đảm bảo không vi phạm các điều cấm của luật, không làm mất quyền sử dụng đất của cơ quan, tổ chức, đơn vị, không làm mất quyền sở hữu về tài sản công là công trình, hạng mục công trình và tài sản khác gắn liền với công trình, hạng mục công trình mà được bàn giao cùng công trình, hạng mục công trình.

- Việc nhượng quyền khai thác, quản lý chỉ được thực hiện sau khi cơ quan, tổ chức, đơn vị được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai đối với cơ sở nhà, đất có công trình, hạng mục công trình đề xuất thực hiện nhượng quyền khai thác, quản lý (trừ trường hợp không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai).

- Đối với công trình, hạng mục công trình là di tích thì việc quản lý, khai thác phải đáp ứng các điều kiện của pháp luật về di sản văn hóa. Đối với công trình, hạng mục công trình khác, việc nhượng quyền khai thác, quản lý phải đảm bảo không được làm thay đổi kết cấu, kiến trúc, nguyên trạng tài sản công (trừ trường hợp cải tạo, nâng cấp, tu bổ để nâng cao, bảo vệ, giữ gìn giá trị sử dụng của công trình, hạng mục công trình; phần giá trị tài sản cải tạo, nâng cấp, tu bổ thuộc về Bên nhượng quyền sau khi hết thời hạn nhượng quyền, không yêu cầu bồi hoàn).

- Doanh nghiệp, nhà đầu tư nhận nhượng quyền khai thác, quản lý phải được lựa chọn thông qua đấu giá và theo các tiêu chí, điều kiện quy định tại Nghị quyết này.

Quyền và trách nhiệm của Bên nhận nhượng quyền

Nghị quyết số 27/2024/NQ-HĐND quy định rõ quyền và trách nhiệm của Bên nhận nhượng quyền, cụ thể:

- Quyền: Tổ chức thực hiện khai thác, quản lý công trình, hạng mục công trình theo đúng quy định của pháp luật và hợp đồng đã ký kết. Quyết định phương thức, biện pháp khai thác, quản lý và bảo vệ, giữ gìn công trình, hạng mục công trình bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật và hợp đồng ký kết. Được Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, được khiếu nại, khởi kiện theo quy định của pháp luật nếu quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm. Các quyền khác của Bên nhận chuyển nhượng theo quy định của pháp luật.

- Trách nhiệm:

+ Bảo vệ, giữ gìn công trình, hạng mục công trình nhận nhượng quyền khai thác, quản lý (bao gồm cả đất gắn công trình, hạng mục công trình, tài sản khác được bàn giao cùng công trình, hạng mục công trình); không để bị lấn chiếm hoặc sử dụng trái phép công trình và các hành vi vi phạm khác theo quy định của pháp luật.

Trường hợp xảy ra sự cố công trình, Bên nhận nhượng quyền có trách nhiệm thông báo kịp thời cho Bên nhượng quyền để thực hiện các biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

Trường hợp có hành vi vi phạm pháp luật, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, Bên nhận nhượng quyền bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; trường hợp gây thiệt hại cho Nhà nước thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

b) Sử dụng, khai thác công trình, hạng mục công trình đúng công năng của tài sản, mục đích; không được chuyển đổi công năng sử dụng, chuyển nhượng, bán, tặng cho, góp vốn, cầm cố, thế chấp nghĩa vụ bằng công trình, hạng mục công trình nhận nhượng quyền khai thác, quản lý. Khi Bên nhượng quyền cần sử dụng công trình, hạng mục công trình để thực hiện nhiệm vụ chính trị, chức năng, nhiệm vụ được giao thì phải được Bên nhận nhượng quyền ưu tiên bố trí sử dụng nhưng vẫn đảm bảo hài hòa lợi ích theo thỏa thuận giữa các bên.

+ Thực hiện duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa công trình, hạng mục công trình theo hợp đồng đã ký kết và quy định của pháp luật bằng nguồn kinh phí của mình. Vật liệu, vật tư thu hồi (nếu có) từ công trình, hạng mục công trình do Bên nhận nhượng quyền tự xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan sau khi có văn bản chấp thuận của Bên nhượng quyền. Trường hợp Bên nhượng quyền không chấp thuận, Bên nhận nhượng quyền có trách nhiệm bàn giao vật liệu, vật tư thu hồi cho Bên nhượng quyền để xử lý theo quy định về xử lý vật tư, vật liệu thu hồi được trong quá trình bảo dưỡng, sửa chữa tài sản công tại pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công.

+ Trường hợp thực hiện nâng cấp, cải tạo, tu bổ để nâng cao, giữ gìn giá trị sử dụng của công trình, hạng mục công trình nhượng quyền khai thác, quản lý thì phải thực hiện theo đúng quy định.

+ Thanh toán tiền nhượng quyền khai thác, quản lý đầy đủ, đúng hạn theo hợp đồng cho Bên nhượng quyền; trường hợp quá thời hạn thanh toán mà Bên nhận nhượng quyền chưa thanh toán hoặc chưa thanh toán đủ thì phải nộp phạt hợp đồng; mức phạt tương đương với mức tiền chậm nộp xác định theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

+ Hàng năm theo thời hạn yêu cầu của Bên nhượng quyền, có báo cáo tình hình thực hiện việc khai thác công trình, hạng mục công trình nhận nhượng quyền khai thác, quản lý gửi Bên nhượng quyền.

+ Chịu sự kiểm tra, giám sát của Bên nhượng quyền; cùng Bên nhượng quyền giải quyết các vướng mắc phát sinh.

+ Bàn giao lại công trình, hạng mục công trình theo đúng quy định tại Điều 14 Nghị quyết này, bảo đảm điều kiện kỹ thuật vận hành tài sản bình thường, phù hợp với yêu cầu của hợp đồng ký kết.

+ Định kỳ hoặc đột xuất theo quy định của hợp đồng ký kết phải thông báo cho Bên nhượng quyền về tình trạng của công trình, hạng mục công trình.

+ Các trách nhiệm, nghĩa vụ khác theo hợp đồng ký kết, quy định tại Nghị quyết này và pháp luật liên quan.

Trách nhiệm của Bên nhượng quyền

Nghị quyết số 27/2024/NQ-HĐND nêu rõ trách nhiệm của Bên nhượng quyền:

- Chịu trách nhiệm về quyết định của mình đối với việc đưa công trình, hạng mục công trình vào nhượng quyền khai thác, quản lý; hiệu quả của hoạt động nhượng quyền khai thác, quản lý; trách nhiệm giải trình đối với việc nhượng quyền khai thác, quản lý.

- Kiểm tra, giám sát tình hình tổ chức thực hiện Phương án nhượng quyền khai thác, quản lý được phê duyệt của Bên nhận nhượng quyền và chịu sự thanh tra, kiểm toán, kiểm tra, giám sát của cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm toán, kiểm tra, giám sát hoặc cơ quan, đơn vị liên quan quy định tại Điều 23 Nghị quyết này, thực hiện quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng ký kết và quy định của pháp luật; kịp thời xử lý, khắc phục các vi phạm, vướng mắc phát sinh theo thẩm quyền hoặc báo cáo cơ quan, người có thẩm quyền xử lý vướng mắc theo quy định của pháp luật.

Trường hợp qua thanh tra, kiểm toán, kiểm tra, giám sát phát hiện việc nhượng quyền khai thác, quản lý vi phạm quy định tại Nghị quyết này, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm toán, kiểm tra, giám sát hoặc cơ quan, đơn vị liên quan theo quy định có quyền yêu cầu Bên nhượng quyền xử lý, khắc phục các vi phạm, đảm bảo phù hợp với quy định tại Nghị quyết này trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày có văn bản yêu cầu. Hết thời hạn nêu trên mà Bên nhượng quyền chưa hoàn thành xử lý, khắc phục các vi phạm, Bên nhượng quyền có trách nhiệm:

+ Chấm dứt việc thực hiện nhượng quyền khai thác, quản lý. Trường hợp hợp đồng đã ký kết, Bên nhượng quyền có trách nhiệm chấm dứt trước thời hạn hợp đồng để quản lý, sử dụng và khai thác công trình, hạng mục công trình theo đúng quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công và Nghị quyết này.

+ Thực hiện nộp toàn bộ số tiền thu được từ hoạt động nhượng quyền khai thác, quản lý không đúng quy định vào ngân sách nhà nước.

+ Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; trường hợp gây thiệt hại cho Nhà nước thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

- Tiếp nhận lại công trình, hạng mục công trình theo đúng quy định, bảo đảm điều kiện kỹ thuật vận hành tài sản bình thường phù hợp với yêu cầu của hợp đồng ký kết.

- Giám sát chặt chẽ việc nâng cấp, cải tạo, tu bổ công trình, hạng mục công trình (nếu có) do Bên nhận nhượng quyền thực hiện theo quy định. Chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Thành phố, cơ quan quản lý cấp trên nếu để xảy ra vi phạm gây hủy hoại, hư hỏng, mất quyền sử dụng đất, quyền sở hữu của Nhà nước đối với công trình, hạng mục công trình nhượng quyền.

- Định kỳ trước ngày 30 tháng 05 và trước ngày 30 tháng 11 hàng năm, hoặc đột xuất theo yêu cầu của cơ quan quản lý cấp trên, báo cáo kết quả thực hiện Phương án nhượng quyền khai thác, quản lý cho cơ quan quản lý cấp trên. Nội dung chủ yếu của kết quả thực hiện gồm: Thực trạng công trình, hạng mục công trình nhượng quyền khai thác, quản lý; Việc thực hiện trách nhiệm của Bên nhượng quyền và Bên nhận nhượng quyền để bảo vệ, giữ gìn và tu bổ công trình, hạng mục công trình trong quá trình nhượng quyền khai thác, quản lý; Việc quản lý, sử dụng số tiền thu được từ việc nhượng quyền khai thác, quản lý; Đánh giá những mặt tích cực, hiệu quả, những tồn tại, sai phạm trong quá trình nhượng quyền khai thác, quản lý và kiến nghị, đề xuất (nếu có).

- Định kỳ trước ngày 31 tháng 01 hàng năm, Bên nhượng quyền có trách nhiệm công khai tình hình thực hiện Phương án nhượng quyền khai thác, quản lý (gồm các chỉ tiêu: danh mục công trình, hạng mục công trình; Bên nhận nhượng quyền; thời hạn, thời điểm nhượng quyền khai thác, quản lý; việc quản lý, sử dụng số tiền thu được từ tổ chức thực hiện nhượng quyền khai thác, quản lý...) theo hình thức niêm yết công khai tại trụ sở làm việc hoặc Trang thông tin điện tử hoặc công bố tại cuộc họp của Bên nhượng quyền. Thời hạn công khai là 30 ngày.

- Khi thực hiện báo cáo tình hình quản lý, sử dụng tài sản công theo quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Bên nhượng quyền có trách nhiệm bổ sung nội dung kết quả thực hiện Phương án nhượng quyền khai thác, quản lý vào nội dung báo cáo. Nội dung chủ yếu của kết quả thực hiện theo quy định.

- Thực hiện các trách nhiệm, nghĩa vụ khác theo hợp đồng ký kết và quy định tại Nghị quyết này và pháp luật liên quan.

Nghị quyết số 27/2024/NQ-HĐND có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2025

Thùy Dương

Phạm Thùy Dương