Thiết thực chào mừng Tháng Công nhân năm 2024, Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động năm 2024, sáng 11/5, tại Công ty Cổ phần Cơ khí chính xác và chuyển giao công nghệ - Khu công nghiệp Phú Nghĩa, Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội chỉ đạo Báo Lao động Thủ đô phối hợp với Công đoàn các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội tổ chức buổi Đối thoại - giao lưu trực tuyến - truyền thông chính sách chuyên đề: “Chính sách pháp luật lao động và bảo hiểm xã hội”.

Tại chương trình, hơn 200 đoàn viên, công nhân lao động đã thẳng thắn nêu nhiều câu hỏi để tiếp tục cập nhật những thông tin, kiến thức hữu ích nhất cho mình. Những vấn đề được nêu ra và giải đáp không chỉ tập trung ở không gian hội trường, mà còn lan tỏa tới các tổ sản xuất để có nhiều công nhân lao động theo dõi, tương tác qua hệ thống trực tuyến.

Trước câu hỏi về việc công ty nợ tiền bảo hiểm, người lao động có thể tự đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), tự mua bảo hiểm y tế cho mình không, bà Dương Thị Minh Châu (Trưởng phòng Truyền thông, BHXH thành phố Hà Nội) cho biết, đây chính là vấn đề bức xúc trong thời gian qua trên địa bàn Hà Nội, bởi có nhiều doanh nghiệp nợ đọng BHXH.

Theo quy định, doanh nghiệp có trách nhiệm phải đóng BHXH, bảo hiểm y tế cho nhân viên đầy đủ và đúng thời hạn. Việc công ty nợ tiền BHXH thuộc vào các trường hợp bị nghiêm cấm khi tham gia BHXH, bảo hiểm y tế; trái với quy định của nhà nước.

“Theo Luật, phần tiền đóng BHXH là trích từ tiền lương của người lao động, trách nhiệm của đơn vị là phải đóng BHXH cho nhân viên. Do đó, người lao động không thể tự đóng bảo hiểm cho mình mà buộc phải do doanh nghiệp đóng BHXH”, chuyên gia Dương Thị Minh Châu khẳng định.

Một người lao động trong Chương trình hỏi “Người lao động bị công ty nợ BHXH, muốn chuyển công tác sang đơn vị khác, muốn chốt BHXH ở công ty cũ, xin hỏi bạn tôi có thể tự đi chốt BHXH được không? Thủ tục làm thế nào?”

Chuyên gia Dương Thị Minh Châu giải đáp: Theo quy định, người lao động không tự chốt được sổ BHXH vì muốn chốt sổ phải có báo giảm mà chỉ chủ sử dụng lao động mới có thể báo giảm. Trừ khi đơn vị thực hiện báo giảm rồi thì người lao động in lại sổ thì cơ quan BHXH sẽ có thể thực hiện chốt sổ được.

Trong trường hợp đơn vị chưa thực hiện báo giảm, người lao động vẫn có thể thực hiện chốt sổ BHXH nếu trước khi dừng công việc thực hiện chấm dứt Hợp đồng lao động theo đúng quy định của pháp luật. Người lao động có thể báo trước 45 ngày đối với Hợp đồng lao động không xác định thời hạn; 30 ngày đối với Hợp đồng lao động xác định thời hạn.

Khi chấm dứt Hợp đồng lao động thì đơn vị bắt buộc phải thực hiện trách nhiệm chốt, trả sổ BHXH cho người lao động. Như vậy chúng ta phải thực hiện theo từng bước một. Khi chấm dứt Hợp đồng lao động đúng theo quy trình, quy định thì người lao động mới được quyền hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Về chăm sóc sức khỏe cho người lao động, chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi (Phó Trưởng khoa An toàn lao động và sức khỏe nghề nghiệp, Trường Đại học Công đoàn) cho biết, trong quá trình làm việc, các nguy cơ bệnh nghề nghiệp sẽ dần ảnh hưởng đến người lao động, nên việc khám sức khỏe định kỳ vô cùng quan trọng. Điều này sẽ quyết định đến việc khi nghỉ hưu chúng ta có cuộc sống khỏe mạnh hay không.

Theo Luật, người sử dụng lao động bắt buộc phải tổ chức khám sức khỏe định kỳ hằng năm cho người lao động. Với người lao động làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, người lao động là người khuyết tật, người lao động chưa thành niên, người lao động cao tuổi được khám sức khỏe ít nhất 6 tháng/lần.

Việc khám sức khỏe định kỳ bên cạnh phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn bệnh nghề nghiệp còn đánh giá, phân loại sức khỏe của người lao động. Nơi tổ chức thăm khám cũng phải là nơi đảm bảo yêu cầu và các tiêu chí về y khoa, do đó người sử dụng lao động phải có nghiên cứu kỹ lưỡng và không nên chi tiền cho người lao động tự đi khám.

Bên cạnh ý nghĩa của Chương trình tiếp tục giúp đoàn viên, người lao động có cơ hội tìm hiểu, nắm bắt rõ hơn những nội dung về pháp luật lao động, các chế độ, chính sách mới liên quan đến bản thân, Phó Chủ tịch LĐLĐ Thành phố đề nghị sau chương trình này, Báo Lao động Thủ đô và Công đoàn các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội nói riêng, các cấp Công đoàn Thủ đô nói chung tiếp tục có các giải pháp sáng tạo, mô hình hiệu quả để triển khai công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, người lao động.

Trong đó, chú trọng tuyên truyền, phổ biến, trang bị kiến thức mọi mặt, nhất là kiến thức pháp luật về lao động, các chế độ chính sách và những vấn đề thiết thực gắn với đời sống, việc làm mà người lao động quan tâm đến với đông đảo đoàn viên, công nhân viên chức lao động. Thông qua đó, góp phần thực hiện tốt chức năng của tổ chức Công đoàn là đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động.

Ngọc Ánh

Vũ Thị Thanh Tú