cho đủ 20 năm. Với trường hợp này, tôi có được hưởng chế độ nghỉ hưu sớm 5 tuổi hay không (tức là nhận lương hưu ngay khi đóng thêm 2 năm BHXH). Theo tôi tìm hiểu, nếu làm việc đủ 15 năm trong môi trường độc hại thì tôi có thể nghỉ hưu sớm 5 năm so với tuổi nghỉ hưu thông thường. 

Trả lời:

- Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội quy định

“1. Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người tham gia bảo hiểm xã hội khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, khi nghỉ hưu hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội hoặc do ngân sách nhà nước bảo đảm.

3. Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động, người sử dụng lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải tham gia.

4. Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà công dân Việt Nam tự nguyện tham gia và được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình”.

- Khoản 1, 2, 3 Điều 169 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định tuổi nghỉ hưu như sau:

“1. Người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng BHXH theo quy định của pháp luật về BHXH được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu.

2. Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường
được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động
bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.

3. Người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc
biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (NNĐHNH); làm nghề, công việc NNĐHNH;
làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở
tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với quy định tại khoản 2 Điều này tại thời điểm nghỉ hưu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”.

- Điểm b khoản 1 Điều 54 Luật BHXH năm 2014 quy định điều kiện hưởng
lương hưu đối với đối tượng tham gia BHXH bắt buộc được sửa đổi, bổ sung tại
điểm a khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 thì người lao động khi nghỉ
việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu nếu đủ tuổi theo quy định tại khoản 3 Điều 169 của Bộ luật Lao động và có đủ 15 năm làm nghề, công việc NNĐHNH hoặc đặc biệt NNĐHNH thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01 tháng 01 năm 2021.

- Điểm a khoản 1 Điều 73 Luật BHXH năm 2014 quy định điều kiện hưởng
lương hưu đối với đối tượng tham gia BHXH tự nguyện được sửa đổi, bổ sung tại
điểm c khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 thì người lao động hưởng
lương hưu khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động;

b) Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.

Theo nội dung bạn cung cấp thì Bạn có 17 năm 06 tháng đóng BHXH (trong đó có 17 năm 06 tháng lao động trong điều kiện độc hại) nên chưa đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH để nghỉ hưởng lương hưu ở tuổi thấp hơn 05 tuổi so với tuổi người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường. Trường hợp tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện thì Bạn cũng không thuộc đối tượng quy định tại điểm e khoản 1 Điều 9 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29/1/2015 của Chính Phủ:“đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điềukiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu”.

Tuy nhiên, theo Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2025, trường hợp Bạn sinh năm 1973 nếu có thời gian tham gia đóng BHXH bắt buộc 17 năm 06và có tổng thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên khi làm nghề, công việc NNĐHNH do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành thì tuổi nghỉ hưu thấp hơn 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường.

Như Quỳnh

Đỗ Như Quỳnh