Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn và các đại biểu thực hiện nghi thức công bố Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2024. Ảnh: BTC

Theo kết quả công bố, Hà Nội tiếp tục dẫn đầu với điểm số cao nhất, giữ vững vị trí số 1 trong bảng xếp hạng. TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng lần lượt xếp ở vị trí thứ hai và thứ ba. Đây là năm thứ hai liên tiếp ba địa phương này giữ nguyên thứ hạng trong nhóm dẫn đầu, khẳng định vai trò là trung tâm kinh tế, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu của cả nước.

Bên cạnh đó, các địa phương khác trong top 10 của PII năm 2024 cũng có những thay đổi đáng chú ý. Bà Rịa - Vũng Tàu vươn lên vị trí thứ tư, vượt qua Đà Nẵng, vốn đứng thứ tư trong năm 2023 nhưng năm nay lùi xuống hạng năm. Quảng Ninh cải thiện đáng kể khi từ vị trí thứ chín trong năm 2023 đã leo lên thứ sáu. Cần Thơ từ hạng năm tụt xuống hạng bảy, trong khi Bình Dương giữ nguyên vị trí thứ tám. Thái Nguyên và Bắc Giang lần lượt xếp ở vị trí thứ chín và thứ mười, trong đó Bắc Giang lần đầu tiên lọt vào top 10 sau khi đứng ở vị trí thứ mười một năm ngoái.

Nhìn chung, sự phân bố thứ hạng trong nhóm dẫn đầu phản ánh rõ nét tiềm lực phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương. Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng với lợi thế về vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng hiện đại và hệ sinh thái khoa học công nghệ tiên tiến đã giữ vững vai trò là đầu tàu đổi mới sáng tạo. Các địa phương khác như Bà Rịa - Vũng Tàu, Quảng Ninh hay Đà Nẵng cũng tận dụng tối đa lợi thế địa phương để thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ vào các ngành công nghiệp và dịch vụ.

Tuy nhiên, sự phát triển không đồng đều giữa các vùng miền vẫn là một thách thức lớn. Ở nhóm cuối bảng xếp hạng, Cao Bằng tiếp tục đứng ở vị trí thứ 63 với điểm số thấp nhất. Các địa phương thuộc vùng Tây Nguyên và Trung du miền núi phía Bắc, nơi điều kiện tự nhiên và địa lý còn nhiều hạn chế, cũng chưa thể tạo ra bước đột phá đáng kể trong việc ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo vào phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh nhấn mạnh rằng kết quả đánh giá PII 2024 cho thấy sự phù hợp và tương đồng với thực trạng phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương. Các địa phương dẫn đầu thường có ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ chiếm tỷ trọng cao, đồng thời sở hữu hạ tầng phát triển, nhiều khu công nghiệp lớn và hoạt động khoa học công nghệ mạnh mẽ. Trong khi đó, những địa phương ở nhóm cuối còn gặp nhiều khó khăn trong việc ứng dụng khoa học công nghệ vào thực tiễn do hạn chế về nguồn lực và điều kiện tự nhiên.

Chỉ số Đổi mới Sáng tạo PII cấp địa phương được xây dựng dựa trên chỉ số Đổi mới Sáng tạo Toàn cầu (GII), với sự tham khảo và học hỏi từ Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO). Việt Nam đã được WIPO đánh giá cao, coi là hình mẫu cho các quốc gia khác trong việc phát triển bộ chỉ số đánh giá đổi mới sáng tạo cấp địa phương.

Thứ trưởng Hoàng Minh lưu ý rằng việc so sánh thứ hạng giữa các địa phương chỉ mang tính tương đối, không phải là mục đích chính của PII. Thay vào đó, chỉ số này nhằm cung cấp bức tranh tổng thể về khả năng đổi mới sáng tạo, giúp các địa phương nhận diện điểm mạnh và điểm yếu để định hướng chiến lược phát triển phù hợp trong tương lai.

Kết quả PII 2024 một lần nữa khẳng định vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của các địa phương, góp phần vào sự thịnh vượng chung của cả nước.

Bảo Bình

Nguyễn Thị Hoài Phương