HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
Chị gái tôi kết hôn đã nhiều năm nhưng chưa có con, mặc dù đã chữa chạy rất nhiều nơi. Vừa rồi, vợ chồng chị gái tôi có đặt vấn đề nhờ tôi mang thai hộ. Tôi muốn biết, tôi có thể mang thai hộ giúp vợ chồng chị gái tôi được không? Nếu được thì tôi có phải xin ý kiến của chồng tôi không?
Trả lời:
- Điểm g khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình nghiêm cấm hành vi mang thai hộ vì mục đích thương mại “Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính”.
- Khoản 22 và khoản 23 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 giải thích như sau: “Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là việc một người phụ nữ tự nguyện, không vì mục đích thương mại giúp mang thai cho cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bằng việc lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó cấy vào tử cung của người phụ nữ tự nguyện mang thai để người này mang thai và sinh con; Mang thai hộ vì mục đích thương mại là việc một người phụ nữ mang thai cho người khác bằng việc áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản để được hưởng lợi về kinh tế hoặc lợi ích khác”.
- Điều 95 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 quy định về điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo như sau:
"1. Việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo phải được thực hiện trên cơ sở tự nguyện của các bên và được lập thành văn bản.
2. Vợ chồng có quyền nhờ người mang thai hộ khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về việc người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản;
b) Vợ chồng đang không có con chung;
c) Đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.
3. Người được nhờ mang thai hộ phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ;
b) Đã từng sinh con và chỉ được mang thai hộ một lần;
c) Ở độ tuổi phù hợp và có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về khả năng mang thai hộ;
d) Trường hợp người phụ nữ mang thai hộ có chồng thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của người chồng;
đ) Đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.
4. Việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo không được trái với quy định của pháp luật về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
5. Chính phủ quy định chi tiết Điều này."
Như vậy, pháp luật quy định có việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo và mang thai hộ vì mục đích thương mại. Theo đó, việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo có thể thực hiện được nếu đáp ứng những điều kiện: Là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ; đã từng sinh con; ở độ tuổi phù hợp và có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về khả năng mang thai hộ; đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý. Còn việc mang thai hộ vì mục đích thương mại là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Do vậy, trường hợp của bạn muốn mang thai hộ cho vợ chồng chị gái mình vì mục đích nhân đạo thì ngoài điều kiện bạn là người thân cùng hàng với vợ chồng chị gái bạn thì cũng còn phải đáp ứng các điều kiện khác quy định tại Khoản 3 Điêù 95 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 như bạn đã từng sinh con đồng thời, do bạn đã có chồng nên việc bạn mang thai hộ (vợ chồng chị gái) phải có sự đồng ý bằng văn bản của chồng bạn và bạn chỉ được phép mang thai hộ giúp chị gái một lần.
Như Quỳnh